Wanneer we richting winter gaan, valt het veel mensen op dat de grote grazers in het RivierPark Maasvallei ook tijdens de koudste maanden van het jaar buiten blijven. Het lijkt op het eerste zicht misschien een beetje zielig, maar niets is minder waar. De Gallowayrunderen en Konikpaarden zijn hier perfect voor voorzien.
De natuurgebieden van het RivierPark Maasvallei worden beheerd door Limburgs Landschap (B), Natuurpunt (B), Staatsbosbeheer (Nl ), Natuurmonumenten (NL) en Free Nature (Nl). Om deze ruige natuur goed te beheren zetten zij “Grote Grazers” in.
Grote grazers hebben een sleutelrol in de ontwikkeling van deze nieuwe wilde natuurgebieden. Galloway-runderen snoeien in de winter bomen en struiken. Het zijn robuuste grazers die een halflange grasmat achterlaten. Voor het beheer van deze grasmat zorgen dan weer de Konik-paarden. Zij eten van het kortere gras en snoepen van de lekkerste kruiden. Samen zorgen zij er in de winter voor dat het gebied niet helemaal dicht groeit met wilgen. Door deze variatie aan begrazing door runderen en paarden ontstaat in het gebeid als het ware een steeds veranderende lappendeken van open grasland, ruigere struwelen en bosjes.
Deze manier van natuurbeheer werkt alleen als we deze dieren gewoon hun gang laten gaan. Dat wil zeggen dat de dieren eigenlijk hun plan moeten trekken én dat ze mensenvreemd zijn. Mensenvreemd moeten zijn zelfs! Indien we de dieren als bezoeker zelf gaan aaien en voederen, leren de dieren op een andere manier aan voedsel geraken. De dieren zullen dan bijvoorbeeld zelf op een brute en wilde manier in de tassen van mensen gaan neuzen. Dat willen wij als bezoeker niet meemaken. Hierdoor verliezen de grote grazers ook hun kracht en werking in dit gebied en moeten zij verdwijnen.
Het oerinstinct van deze ‘wilde’ dieren is verbluffend. Het lijkt zo zielig, een Galloway in de sneeuw. Maar laat je niet bedotten. Zowel de Koniks als de Galloways zijn er volledig op voorzien om zonder hulp de winter door te komen. In de zomermaanden eten ze hun buikje rond en bouwen ze vetreserves op. In de herfst komt daar nog een warme jas bij en ze kennen uiteraard de beste beschutte plekjes. Echt kou lijden doen ze niet. Ze verliezen gewicht in de winter, maar dat hoort bij de natuurlijke cyclus. Het winters dieet doet de overtollige zomerkilo’s verdwijnen en houdt de dieren zelfs in goede gezondheid. Bijvoederen mag dus helemaal niet! Alleen in extreme situaties worden de dieren bijgevoederd door de bevoegde natuurbeheerders.
Daarom enkele belangrijke stelregels bij het betreden van natuurgebieden met grote grazers:
- niet aaien
- niet voederen
- hou afstand
- kudde niet doorkruisen
- honden aan de leiband en hou afstand
